 |
 |
 |
| |
|
|
 |
|
|
 |
| |
|
| |
Fəza fiqurları | Həndəsi təsvir | Dairə
|
Fəza fiqurları
|
Fiqurların müxtəlif hissələrinin adları bunlardır:
Üz - bunlar hamar səthlərdir
Təpə - künclərdir
Tillər - üzlərin tərəfləridir
Bunlar müxtəlif cisimlər üçün aşağıdakı şəkildə göstərilir.
|
|
.jpg)
|
Qeyd: Bütün bunlar üçün üz (Ü), təpə (T) və Tillərin (K) sayını birləşdirən bir düstur vardır. Saylar aşağıdakı cədvəldə vardır.
|
| Cisim |
Təpə |
Üz |
Til |
| Düzbucaqlı paralelepiped |
8 |
6 |
12 |
| Üçbucaqlı prizma |
6 |
5 |
9 |
| Piramida |
5 |
5 |
8 |
|
| |
| Bu düsturun işə yaradığını yoxlayın: |
|
|
| |
| Fəza fiqurlarının hamar və ya izometrik kağızda çəkilməsi praktik olardı. |
|
|
Həndəsi təsvir
| Fəza fiqurlarının təsviri ‘hamarlandırılmış’, bütün üzləri göstərən cizgisidir. |
| |
| Məsələn: |
| Düzbucaqlı paralelepipedin təsviri |
|
|
|
Bu bir sıra üsullarla çəkilə bilər. Yoxlamaq məqsədilə o heç bir üst-üstə düşmə olmadan bağlanmalıdır.
Düzbucaqlı paralelepipedin təsviri yuxarıda göstərilmişdir. Daha yaxşısını fikirləşə bilərsiniz?
|
|
Dairə
|
Aşağıdakı şəkil dairənin bütün hissələrini göstərir. Dairənin bu hissələri öyrənilməli və imtahanda sınaqdan keçirilməlidir.
|
|
Əsas elementlər:
|
Radius (r) |
Mərkəz (O) |
Çevrə (C) |
Diametr (d) |
| |
Kəsik - 2 radius arasındakı sahə.
|
Qövs – Çevrənin hissəsi.
|
Vətər – Çevrənin iki müxtəlif nöqtəsini birləşdirən parçaya deyilir.
|
Seqment – Vətərin dairədən ayırdığı hissə.
|
Toxunan – Çevrə ilə yalnız bir ortaq nöqtəsi olan düz xətdir.
|
|
Qeyd: Diametr radiusun iki mislidir.
|
|
|
| Məsələn: |
| 1) r=6m olsa, diametri hesablayın |
| d= 2 x 6 = 12m |
| 2) d=18sm olsa, radiusu hesablayın |
18 = 2 x r
r = 9sm |
|
| |
|
|
|
|
